Giải đáp thắc mắc

* Vui lòng điền chính xác thông tin để nhận được tư vấn tốt nhất từ chuyên gia của Hệ thống TT Tiêm chủng VNVC.
Giới tính (*)
Tôi 59 tuổi, có bệnh nền cao huyết áp, ổn định, đang uống thuốc mỗi ngày thì tiêm cúm với mũi phế cầu được không? Có an toàn không, có cần vào bệnh viện tiêm không hay ra trung tâm gần nhà tiêm được vậy bác sĩ?
Tấn Lộc, 59 tuổi, Bình Định
BS.CKI Tống Thị Ngọc Cầm

Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Chào bác,

Theo thống kê, phần lớn các ca tử vong do cúm, viêm phổi phế cầu hàng năm chiếm tỷ lệ lớn ở người lớn, người trên 50 tuổi. Tuổi càng cao sẽ kéo theo sự lão hoá của các cơ quan trong cơ thể, từ hệ cơ xương khớp cho đến các cơ quan quan trọng như phổi, tim, hệ thống mạch máu. Do đó người lớn là một trong các nhóm nguy cơ cao của các bệnh truyền nhiễm đường hô hấp và cần tiêm ngừa các vaccine như cúm và phế cầu.

Trường hợp của bác 59 tuổi, có bệnh nền tim mạch, không thuộc trường hợp chống chỉ định của 2 loại vaccine cúm, phế cầu nên có thể tiêm ngừa. Nếu không đang mắc các bệnh cấp tính, huyết áp đang điều trị ổn định có thể tiêm tại các trung tâm tiêm chủng (ngoài bệnh viện) uy tín. Theo phác đồ và các loại vaccine hiện có tại Việt Nam, bạn chỉ cần tiêm một mũi vaccine phế cầu 13 và tiêm một mũi vaccine cúm và nhắc mũi cúm lại hằng năm.

Khi đi tiêm, bác lưu ý mang theo các giấy tờ khám sức khỏe liên quan cũng như danh sách thuốc đang sử dụng. Bác sĩ tiêm chủng sẽ khám sàng lọc và đánh giá tình hình sức khỏe tại thời điểm thăm khám và đưa ra chỉ định tiêm phù hợp.

Để có trải nghiệm tiêm chủng thoải mái nhất, bác cần ăn no vừa phải, không để bụng đói khi đi tiêm ngừa. Sau tiêm bác cần theo dõi ít nhất 30 phút tại trung tâm tiêm ngừa và 24-48 tiếng tiếp theo tại nhà. Bác có thể kết hợp ăn uống đủ các nhóm chất cũng như vận động nhẹ nhàng để vaccine giúp cơ thể sinh kháng thể tốt hơn.

Hiện Việt Nam lưu hành hơn 50 loại vaccine phòng gần 50 bệnh truyền nhiễm. Ngoài vaccine cúm và phế cầu, người lớn cũng cần tiêm ngừa gần 15 loại vaccine phòng nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt các vaccine như: não mô cầu khuẩn, ho gà - bạch hầu - uốn ván, thủy đậu, sởi - quai bị - rubella, viêm gan A+B,... Người lớn tiêm ngừa không chỉ giúp phòng bệnh cho chính mình, tiết kiệm chi phí điều trị mà còn là cách tránh lây bệnh cho tất cả thành viên khác trong nhà, đặc biệt là trẻ nhỏ.

Mỗi loại vaccine có phác đồ tiêm khác nhau theo từng độ tuổi. Để biết cụ thể mũi tiêm, bác nên đến trung tâm tiêm chủng như VNVC để bác sĩ khai thác lịch sử tiêm ngừa, bệnh sử và đưa ra chỉ định tiêm thêm các loại vaccine phù hợp.

Cảm ơn câu hỏi của bác. Chúc bác và gia đình nhiều sức khỏe.

Tôi đang điều trị sùi mào gà. Bác sĩ khuyên tôi đi tiêm vacwx xin HPV. Tiêm có hiệu quả không? Tuổi tôi còn tiêm được không? xin cảm ơn
Minh Anh, 39 tuổi, Bình Dương
BS.CKI Tống Thị Ngọc Cầm

Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Chào bạn,

Vaccine HPV được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo là một trong các biện pháp hàng đầu giúp ngăn ngừa các bệnh do HPV gây ra, trong đó có sùi mào gà và các bệnh ung thư ở cả nam và nữ như ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, dương vật, hậu môn, ung thư vùng đầu, cổ.

Hiện vaccine HPV đã được chứng minh có hiệu quả cao, bảo vệ trên 90% trước các chủng virus có trong vaccine. Vaccine có giá trị bảo vệ cho cả các trường hợp đã nhiễm HPV, giúp phòng tái nhiễm và nhiễm mới các chủng HPV nguy cơ cao khác.

Vaccine HPV tiêm cho cả nam và nữ từ 9-45 tuổi. Trường hợp của bạn mắc sùi mào gà có thể do chủng HPV 6 và 11 gây ra, trong khi đó vaccine HPV phòng được 9 chủng gây bệnh, do đó bạn vẫn nên tiêm vaccine để phòng nguy cơ mắc các chủng HPV khác.

Mặt khác, nếu sau này cơ thể đào thải chủng HPV 6 và 11 bạn đã từng mắc, bạn vẫn có thể tái nhiễm lại sau đó, tiêm vaccine cũng giúp phòng nguy cơ tái nhiễm. Bạn có thể mang theo các giấy tờ khám bệnh, đến các trung tâm tiêm chủng dịch vụ như VNVC để bác sĩ tiêm chủng xem xét, đưa ra chỉ định tiêm ngừa phù hợp.

Ngoài ra, để tránh lây nhiễm HPV cho người khác cũng như nhiễm các chủng mới, bạn cần tuân thủ phác đồ điều trị sùi mào gà hiện tại; giữ vệ sinh cá nhân; không dùng chung vật dụng cá nhân có khả năng bám chất tiết của bạn và lây cho người khác như khăn tắm, đồ lót; quan hệ tình dục an toàn; chú ý tập luyện, ăn uống đủ dưỡng chất giúp cơ thể đào thải virus.

Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Em bị mèo cào chỉ bị xước nhẹ ở vùng tay, không chảy máu, không sưng. Lần trước cách đây 3 năm em có tiêm đủ 5 liều vaccine dại, lần này em có phải tiêm lại không ạ?
Nguyễn Xuân Thịnh, 35 tuổi, Thanh hoá
THS.BS Ngô Thị Kim Phượng

Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC

Chào bạn,

Mèo, chó chiếm hơn 96% số ổ chứa virus dại truyền bệnh sang người. Virus có từ chó, mèo có thể xâm nhập vào cơ thể người thông qua vết cắn, cào, liếm không phân biệt lớn nhỏ và có chảy máu hay không.

Nghiên cứu của de Lima và cộng sự năm 2023 cho thấy độc tính virus dại của mèo cao hơn chó. Tỷ lệ lây nhiễm bệnh dại ở mèo cao gấp 10 lần so với chó. Bệnh viện Johns Hopkins, Mỹ cảnh báo dại có thể truyền qua vết cào xước của mèo con. Mèo thường có thói quen liếm móng vuốt, do đó nguy cơ lây truyền bệnh dại cao hơn so với động vật khác.

Do đó, trường hợp của bạn vẫn cần tiêm ngừa vaccine dại và cần đến ngay các cơ sở tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ đánh giá vết thương và ra chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Nếu vết thương ở tay (xa hệ thần kinh trung ương), không sâu, và đã tiêm ngừa trước đó, lần này bạn chỉ cần tiêm thêm 2 mũi vaccine, không cần tiêm huyết thanh.

Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

E bị dương tính 12type hpv, bây giờ e có tiêm vacxin hpv được k ạ
Hoàng thị thu thuỷ, 33 tuổi, Tp Bà Rịa
BS.CKI Nguyễn Lê Nga

Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Chào bạn,

HPV có gần 200 chủng khác nhau, trong đó có 12 tuýp HPV nguy cơ cao gây ra các loại ung thư như ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo,... gồm HPV 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59. Do đó, bạn cần theo dõi, tầm soát sức khỏe định kỳ để phát hiện các dấu hiệu bất thường để điều trị kịp thời. Mặt khác, HPV vẫn có khả năng tự đào thải ra khỏi cơ thể và tái nhiễm lần sau, tiêm vắc xin vẫn bảo vệ được bạn khỏi nguy cơ mắc các tuýp HPV chưa mắc và tái nhiễm. Ví dụ trường hợp của bạn chưa nhiễm tuýp HPV 6, 11 gây mụn cóc sinh dục, bạn cần tiêm vaccine để bảo vệ trước 2 chủng virus này và phòng nguy cơ tái nhiễm các chủng từng mắc.

Hiện Việt Nam đã có vaccine Gardasil 9 phòng 9 chủng HPV gồm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58 chỉ định tiêm phòng cho nam nữ từ 9 đến 45 tuổi. Các nghiên cứu đã cho thấy vaccine HPV có hiệu lực bảo vệ hơn 90% các chủng HPV có trong vaccine.

Do đó, trường hợp của bạn, cần tham khảo thêm bác sĩ chuyên khoa và bác sĩ tiêm chủng để xác định thời điểm tiêm ngừa phù hợp. Khi tư vấn ở bác sĩ tiêm chủng, bạn cần mang theo hồ sơ bệnh và các giấy tờ liên quan cho thấy các chủng bạn đang nhiễm để bác sĩ có tư vấn cụ thể.

Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Vaccine HPV nghe nói vừa được cho tiêm ở người đến 45 tuổi. Tôi đi tiêm thì liệu vaccine có hiệu quả cho người có tuổi cận giới hạn tiêm như tôi không? Và nếu tiêm thì tôi tiêm mấy mũi.
Bùi Thanh Nữ, 44 tuổi, Long An
THS.BS Ngô Thị Kim Phượng

Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC

Chào bạn,

Vừa qua, Bộ Y tế đã phê duyệt mở rộng giới hạn tuổi tiêm vaccine Gardasil 9 tiêm cho người từ 9-45 tuổi thay vì 9-26 tuổi như trước đây. Các chuyên gia nhận định, đây là cơ hội tốt, giúp nhóm 27-45 tuổi, đặc biệt là nhóm tuổi trung niên 40-45 tuổi phòng các bệnh do HPV gây ra.

HPV hiện là nguyên nhân hàng đầu gây các bệnh mụn cóc sinh dục (sùi mào gà) và các loại ung thư nguy hiểm như ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, ung thư dương vật, hậu môn, ung thư vùng đầu cổ. Vaccine có hiệu quả phòng các chủng nguy cơ cao gây các bệnh kể trên, có hiệu lực bảo vệ cao, trên 90%.

Vaccine HPV cũng đã được phê duyệt tiêm chủng cho người đến 45 tuổi tại hơn 100 quốc gia, trong đó có Mỹ, Úc, Brazil, Canada, Trung Quốc, Hàn Quốc. Các nghiên cứu cũng cho thấy sau khi tiêm chủng, người từ 27 - 45 tuổi tiêm vaccine HPV có đáp ứng sinh miễn dịch không thua kém so với người từ 16 - 26 tuổi. Nồng độ miễn dịch cũng được duy trì ở mức cao. Hiệu quả bảo vệ được nhìn thấy lên đến 20 năm.

Phác đồ tiêm HPV được phê duyệt cho người đến 45 tuổi, nghĩa là người trên 45 tuổi, đến trước sinh nhật thứ 46 tuổi vẫn được tiêm. Trường hợp của bạn, 44 tuổi vẫn được tiêm ngừa HPV và áp dụng theo phác đồ tiêm 3 mũi vào 0-2-6 tháng so với mũi đầu tiên.

Bên cạnh đó, để phòng các bệnh do HPV, bạn cũng cần chú ý áp dụng thêm các biện pháp khác như giữ vệ sinh cá nhân, quan hệ tình dục an toàn, nữ giới cần kết hợp thêm thăm khám phụ khoa, xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ.

Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Nhà em có nuôi 1 con mèo và tiêm ngừa dại đầy đủ, thời hạn cần tiêm ngừa kế tiếp là ngày 7/5/2024. Tuần trước (ngày 8) khi em tắm cho mèo, nó giãy và đạp mạnh vào vùng ức của em. Lúc kiểm tra và sát trùng thì không có vết thương hở. Từ lúc bị mèo đạp, vùng ức và ngực của em ...
Thành Nam, 22 tuổi, Vũng Tàu
BS.CKI Nguyễn Lê Nga

Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Chào bạn,

Mèo cũng có nguy cơ lây bệnh dại tương tự chó. Nghiên cứu của de Lima và cộng sự năm 2023 cho thấy độc tính virus dại của mèo cao hơn chó. Tỷ lệ lây nhiễm bệnh dại ở mèo cao gấp 10 lần so với chó. Bệnh viện Johns Hopkins, Mỹ cảnh báo dại có thể truyền qua vết cào xước của mèo con. Mèo thường có thói quen liếm móng vuốt, do đó nguy cơ lây truyền bệnh dại từ vết cào cũng cao hơn so với động vật khác.

Hiện chưa có nghiên cứu nào chứng minh chó, mèo đã tiêm phòng không lây truyền bệnh dại. Hiệu quả miễn dịch ở động vật sau khi tiêm phòng dại phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chất lượng vaccine, kỹ thuật tiêm, thời điểm tiêm, phác đồ và số mũi tiêm nhắc. Thế giới đã có một số nghiên cứu phát hiện chó, mèo đã tiêm phòng vẫn bị bệnh dại, những người phát bệnh dại đều tử vong.

Vì vậy, trường hợp của bạn đã bị mèo nhà đã tiêm ngừa cào, không có vết thương hở, bạn ở Vũng Tàu thì có để đến các trung tâm tiêm chủng của VNVC để được các bác sĩ tư vấn, giải đáp miễn phí các thắc mắc.

Mặt khác, trường hợp người thường xuyên chăm sóc các động vật vẫn có thể tiêm vaccine dự phòng trước khi bị cắn, cào, lịch tiêm gồm 3 mũi, mỗi lần bị cào, cắn sau chỉ cần tiêm thêm 2 mũi và không cần sử dụng huyết thanh.

Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Tôi là dân IT, làm văn phòng máy lạnh nhiều năm, hầu như tháng nào tôi cũng bị viêm họng, viêm mũi, bệnh cúm... tái đi tái lại, tôi có dùng đông tây y kết hợp nhưng không dứt điểm được bệnh. Trường hợp của tôi nên làm gì để bảo vệ hệ hô hấp, vaccine liệu có hiệu quả không? Tôi nên tiêm vaccine ...
Nam Phạm, 29 tuổi, Đà Nẵng
THS.BS Ngô Thị Kim Phượng

Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC

Chào bạn,

Nhân viên văn phòng, công nhân thường phải làm việc trong một không gian chung. Không gian này đông người, khép kín, nhiệt độ thấp, sử dụng máy lạnh, do đó dễ mắc bệnh tái đi tái lại, lây nhiễm chéo khi có người mang mầm bệnh.

Người làm trong công sở, văn phòng, công nhân như bạn nên chủ động tiêm vaccine bảo vệ sức khỏe. Các loại vaccine được khuyến cáo gồm cúm, phế cầu, sởi - quai bị - rubella, thủy đậu, bạch hầu - ho gà - uốn ván. Đây là các bệnh thường gặp, khả năng lây nhiễm cao, dễ biến chứng ở trẻ nhỏ, người lớn tuổi. Ví dụ phế cầu khuẩn thường trú ở vùng hầu họng, tấn công khi miễn dịch suy giảm gây bệnh viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết... Cúm gây viêm phổi, viêm phổi, và các biến chứng nguy hiểm khác. Thủy đậu là bệnh lành tính, nhưng có thể gây biến chứng nặng nề ở người lớn.

Mặt khác, bạn đang ở độ tuổi lao động chính trong gia đình, chủ động phòng bệnh giúp bạn bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, đảm bảo hiệu quả công việc và kinh tế gia đình. Bạn có thể liên hệ đến các cơ sở y tế để được tư vấn.

Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Chồng em mới phát hiện viêm gan B, sau đó em đi xét nghiệm thì không bị nhiễm. Bây giờ em tiêm vaccine viêm gan B còn kịp không, thưa bác sĩ?
Đặng Tuyết Nhi, 31 tuổi, Q.Tân Bình, TP.HCM
BS.CKI Tống Thị Ngọc Cầm

Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Chào bạn,

Viêm gan B có thể lây truyền qua đường tình dục, đường máu và từ mẹ sang con. Theo các nghiên cứu, viêm gan B lây lan nhanh hơn HIV từ 50-100 lần. Viêm gan B được tìm thấy trong dịch tiết âm đạo, nước bọt và tinh dịch. Trong trường hợp chồng bạn nhiễm bệnh viêm gan B, người vợ có nguy cơ rất cao nhiễm bệnh. Trường hợp của bạn may mắn khi chưa nhiễm virus. Do đó để phòng mắc bệnh, bạn cần tiêm đầy đủ 3 mũi vaccine viêm gan B để tạo kháng thể bảo vệ. Ngoài ra, bạn cần xét nghiệm để kiểm tra lượng kháng thể sinh ra sau tiêm vaccine và xét nghiệm định kỳ để tiêm bổ sung nếu kháng thể xuống thấp. Mặt khác, chồng bạn cũng cần điều trị để kiểm soát nồng độ virus viêm gan B trong máu, giảm nguy cơ lây bệnh cho vợ.

Viêm gan B được coi là căn bệnh "thầm lặng" do có thể âm thầm tấn công gan và đôi khi không biểu hiện triệu chứng. Nhiều người không biết đã mắc bệnh, đến khi phát hiện thì viêm gan đã chuyển giai đoạn nặng, chớm xơ gan.

Ngoài tiêm vaccine, bạn nên kiểm tra sức khỏe và làm các xét nghiệm định kỳ 6 tháng một lần để kiểm tra tình trạng bệnh.

Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Tôi năm nay 25 tuổi, đã có chồng nhưng chưa có con. Trong xét nghiệm Pap 6 tháng trước, tôi âm tính với HPV. Tôi biết vaccine hiệu quả nhất trước quan hệ tình dục. Bác sĩ cho tôi hỏi, người đã quan hệ tình dục nên tiêm vaccine không? Cả tôi và chồng đều có mong muốn tiêm.
Ngọc Thảo, 25 tuổi, TP HCM
THS.BS Ngô Thị Kim Phượng

Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC

Chào bạn,

Tại Việt Nam, vaccine HPV được tiêm cho nam và nữ giới trong độ tuổi 9-26, vaccine vẫn có hiệu quả tốt ở cả những người đã quan hệ tình dục. Những người đã có gia đình hoặc đã từng quan hệ tình dục vẫn nên tiêm vaccine phòng HPV bởi 3 lý do.

- Thứ nhất, người đã từng quan hệ tình dục nhưng chưa chắc đã bị nhiễm HPV, do vậy việc tiêm vaccine vẫn hoàn toàn có thể bảo vệ được phụ nữ khỏi các bệnh gây ra do 4 tuýp HPV.

- Thứ hai, người đã quan hệ tình dục có thể mắc 1 hoặc 2 chủng, không phải mắc tất cả các chủng HPV nên việc tiêm ngừa sẽ giúp phòng chống các chủng HPV khác mà phụ nữ chưa mắc phải.

- Thứ ba, HPV rất dễ lây và tái nhiễm. Miễn dịch của cơ thể sau khi bị nhiễm trùng tự nhiên không đủ để phòng tránh nguy cơ tái nhiễm, nhưng vaccine lại có thể làm được điều này.

Do đó, bạn và chồng bạn rất cần tiêm chủng vaccine để phòng HPV, đồng thời chuẩn bị sức khỏe tiền hôn nhân thật tốt để có thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.

Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

Em 24 tuổi, đã quan hệ tình dục thì có được tiêm HPV nữa hay không và nếu được thì tiêm mấy mũi ạ? Và khi đi tiêm có phải khai báo thông tin quan hệ tình dục này với bác sĩ không ạ?
Ngọc Lam, 24 tuổi, TP Thủ Dầu Một, Bình Dương
BS.CKI Nguyễn Lê Nga

Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Chào bạn,

Tại Việt Nam, vaccine HPV được cho nam và nữ giới trong độ tuổi 9-26, vaccine vẫn có hiệu quả tốt ở cả những người đã quan hệ tình dục. Những người đã có gia đình hoặc đã từng quan hệ tình dục vẫn nên tiêm vaccine phòng HPV bởi 3 lý do:

- Thứ nhất, người đã từng quan hệ tình dục nhưng chưa chắc đã bị nhiễm HPV, do vậy việc tiêm vaccine vẫn hoàn toàn có thể bảo vệ được phụ nữ khỏi các bệnh gây ra do 4 tuýp HPV.

- Thứ hai, người đã quan hệ tình dục có thể mắc 1 hoặc 2 chủng, không phải mắc tất cả các chủng HPV nên việc tiêm ngừa sẽ giúp phòng chống các chủng HPV khác mà phụ nữ chưa mắc phải.

- Thứ ba, HPV rất dễ lây và tái nhiễm. Miễn dịch của cơ thể sau khi bị nhiễm trùng tự nhiên không đủ để phòng tránh nguy cơ tái nhiễm, nhưng vaccine lại có thể làm được điều này.

Về phác đồ HPV, bạn cần tiêm đủ 3 mũi trong 6 tháng. Trước khi tiêm chủng, bạn không cần khai báo về yếu tố quan hệ tình dục, chỉ cần thông báo về việc có chậm kinh hay không, thời gian dự định có thai hoặc kiểm tra để biết có đang mang thai hay không. Phụ nữ cũng cần khám phụ khoa, tầm soát ung thư để đảm bảo vaccine có hiệu quả tốt nhất; không cần xét nghiệm HPV trước tiêm. Nếu dự định mang thai, phụ nữ nên tiêm chủng trước khi mang bầu một tháng.

Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!

vaccine

Bạn đã được chuyển sang trang đăng ký của VNVC, đối tác VnExpress